¡Habla como pana!


[frame align=”left”][/frame]Nadat we vorige week al het Spaans uit Cuba onder de loep hebben genomen, is het nu de beurt aan Panama! Wat kan er verwachten als je op reis gaat en niet minder belangrijk; heb je wat aan het geleerde Spaans waar je zo hard je best voor hebt gedaan?! Je raadt het al; ook in Panama heb je wel een kleine introductieles nodig voordat je de straat op kan. Met hulp van de Panamese reggae artiest Kafu Banton leren we je in dit artikel alvast een kleine basis die je nodig hebt om te praten als een ‘pana’.

Hoewel het tussen Colombia en Costa Rica gelegen land officieel deel uitmaakt van Midden-Amerika, zal dit door de 3.4 miljoen inwoners van Panama stellig worden ontkend. Vraag het elke willekeurige Panameño en ze zullen je zeggen; nee joh, wij horen niet bij Midden-Amerika, en al helemaal niet  bij Zuid-Amerika. ¡Nosotros somos caribeños! En daar zit wel wat in, want ondanks het feit dat de enige grote stad van het land (Panama City) toch echt gelegen is aan de kust van de Stille Oceaan, doet Panama in alles denken aan een (Spaans) Caribisch land. De grootse sport is er honkbal en geen voetbal, de nationale drank is rum, de bevolking is grotendeels van Afrikaanse afkomst, de meest populaire muziek is reggae of reggaeton én de tongval van de Panameños kent veel gelijkenissen met die van bijvoorbeeld de Cubanen, Dominicanen of Puertoriqueños.

Naast het zwoele Caribische accent zijn er nog twee dingen die de het Spaans in Panama een bijzonder tintje geven. Door de grote invloed die de Verenigde Staten jarenlang op Panama hebben gehad, en in zeker mate nog steeds hebben, zijn er flink wat Engelse woorden opgenomen in het dagelijkse vocabulaire. Zo is een aansteker bijvoorbeeld een ‘láiter’ en een vriend een ‘fren’. Maar het meest grappige is wel het feit dat bepaalde lettergrepen van woorden worden omgedraaid en er zo compleet nieuwe woorden ontstaan, waarvan de oorspronkelijke betekenis wel gewoon behouden blijft.

Zo wordt de begroeting ‘¿que pasó?’ veranderd in ‘¿que sopá?’, wordt ‘primo’ uitgesproken als ‘mopri’ en ‘toi’ als ‘oti’. Kijk dus niet vreemd op als je op straat wordt aangesproken met: ‘¿Que sopá mi fren?! In de video ‘Habla como Pana’ neemt Kafu Banton een toerist mee op sleeptouw en leert hem hoe je moet spreken als een echte panameño! De meest belangrijke dingen om te onthouden vind je hieronder:

Chantin es casa
mama es viejita
primo es mopri
niña pelaita
papa es viejo
Ñao es cuñao (Cuñado)
amigo es compa
cabeza es chonta
sin nalga es chata
nalga es bomba
bravo es cabriao
miedo es cagao
liso es fresco
pendaja es tonta
tio es oti
cuchillo es filo
filo es lofi
hambre es brea
mi piso es sopi

Hola! Mijn naam is Vincent Giljam, ben 34 jaar en kom uit Rotterdam. De Spaanstalige wereld heeft al sinds de middelbare school een enorme aantrekkingskracht op mij en ik heb door de jaren heen erg veel gezien, geleerd en genoten van landen als Spanje, Costa Rica, Uruguay, Panamá, Argentinië, Guatemala en México. Via Café Cultura deel ik mijn kennis over de Spaanstalige wereld met jullie!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *